Geschiedenis
De geschiedenis van Center Parcs is niet alleen de geschiedenis van Center Parcs maar heeft ook betrekking op Pierre et Vacances (die Center Parcs in 2001 overneemt, Grandorado (overgenomen in 2002) en Sunparks (overgenomen in 2006) en vervolgens de voortzetting in de Groupe Pierre et Vacances Center Parcs (2011).
De Voorschiedenis
Het verhaal van (vijftig jaar) Center Parcs is dat van pionier Piet Derksen (Petrus Henricus Derksen (Rotterdam, 15 februari 1913 – Westerhoven, 24 februari 1996, 83 jaar)), de gewiekste zakenman die in de jaren 50 de eerste sportwinkels in Nederland opende. Hij was de uitvinder van de midweekvakantie, het golfslagbad, het subtropische zwemparadijs en nog zoveel meer. Dezelfde man stopte na een wonderbaarlijke genezing zijn hele fortuin in een streng katholieke organisatie. In het boeiende boek ‘Center Parcs, tijd voor elkaar’, krijgen we een interessant beeld van de visionaire, eigenzinnige stichter Piet Derksen (19131996).
Als tiener moet Piet Derksen op doktersadvies gaan tennissen van zijn ouders omdat hij te veel binnen zit. Het tennisspelen op de harde betonnen ondergrond brengt hem op zijn eerste zakenidee. Met geleend geld van een oom huurt hij grond, laat er gravelbanen op aanleggen en verhuurt die weer. Hij verkoopt de spelers tegelijk ook tennisballen. Nog tijdens zijn middelbare schooltijd legt Derksen meer tennisbanen aan. Hij fabriceert zelf tennisrackets en verkoopt meer en meer sportattributen. Piet bleek niet zo geïnteresseerd in de sport, maar ontdekte wel de zakelijke kant van de sport.
In 1953 opent Derksen in Rotterdam Sporthuis Centrum, de eerste sportwinkel van Nederland. In geen tijd stampt hij een keten met 22 vestigingen uit de grond.
1953 Opening Sporthuis Centrum
Piet Derksen opent zijn eerste vestiging van Sporthuis Centrum aan de Rotterdamse Lijnbaan. Dit eerste sportwarenhuis van Nederland is een ongekend succes. Binnen enkele jaren groeit Sporthuis Centrum uit tot een keten met 17 filialen.
In de jaren zestig kreeg de bevolking door de toegenomen welvaart steeds meer vrije tijd en begon de keten zich ook toe te leggen op de verkoop van kampeerartikelen. Om in zijn eigen productie te kunnen voorzien, kocht Derksen een tentenfabriek in Noord-Brabant.
Derksen houdt de touwtjes van zijn sportwinkels strak in handen. Zo belt hij elke zaterdag naar alle vestigingen om naar hun omzet te vragen. Hij maakt handig gebruik van ongekende verkooptrucs. Zo haalt hij al in de jaren 60 een Oostenrijkse skileraar naar zijn winkels om de klanten te adviseren bij de aankoop van ski’s.
5 Sterren Recreatie Centra
In 1967 zet Piet Derksen een nieuwe trend. Als eigenaar van de succesvolle sportwarenhuisketen Sporthuis Centrum werd Derksen door zijn bank gevraagd om naar Limburg te komen. Bij Reuver lag een stuk land dat niemand wilde kopen. Derksen keek uit over de heuvels, kreeg een lumineus idee en opende een jaar later zijn eerste vakantiepark: De Lommerbergen.
Als hij zijn eerste recreatiepark opent in Reuver, bedenkt Derksen een slimme koppelverkoop: bij aankoop van een bungalowtent, veertien dagen gratis kamperen. De Lommerbergen wordt een groot succes. De recreanten wilden echter steeds grotere en mooiere tenten, waardoor hij op het idee kwam zelf tenten in te richten en te verhuren. Personeel en klanten konden hiervoor bij Sporthuis Centrum een vakantie boeken.
Als fervent kampeerder kende Derksen het heerlijke gevoel van het buitenleven. Maar hij kende ook de nadelen: het gebrek aan comfort. Daar ging hij iets aan doen. Hij plaatste enkele aluminium bungalows. Deze zogenaamde bungalettes waren natuurlijk veel gerieflijker dan een tent, ze laten zich nog het best omschrijven als een zeer primitieve caravan. De bungalettes waren krap en in sobere materialen uitgevoerd. Bij kouder weer, bijvoorbeeld in de winter, was een bungalette niet warm te stoken. Op sommige momenten hingen de ijspegels aan het dak. De bungalette was in de zomer dus een succes, maar in de winter niet echt een kaskraker.
Al binnen een paar maanden paste Derksen zijn concept aan. De aluminium huisjes maakten plaats voor geschakelde bungalows van steen. Met privé terras en luxe extra’s als een kleuren TV. Ongekende luxe voor die tijd.
Om een goede bungalow te realiseren schakelde Sporthuis Centrum een architect in. Niet zomaar één, hij zou zijn stempel op menig Center Parcs-park drukken. Het gaat over de gevierde architect Jaap Bakema (Jaap Bakema op wikipedia). Piet Derksen vroeg aan Bakema of hij een ruime bungalow wilde ontwerpen. Één die in een lintstructuur gebouwd kon worden en het gevoel van privacy geeft, ondanks de vele aanwezige bungalows. Verder moesten de bouwkosten beheersbaar zijn, waarop de bungalows een man (2,0 m) en een speciekuip (0,5 m) hoog werden. In de bungalow zelf bleef dan een plafondhoogte rond de 2,3 meter over.
Er zijn van dit type ontzettend veel bungalows gebouwd. De eerste series zijn vooral op De Lommerbergen, Het Vennenbos, Het Meerdal en De Huttenheugte gebouwd.
In het park verrees ook een zwembad dat ook ontworpen werd door Bakema. De bezoekers uit met name de Randstad stromen dan ook toe en Derksen ziet in dat hij een gat in de markt heeft aangeboord. Door buiten de vakantieperiodes veel lagere prijzen te rekenen zorgt hij ook voor een vrijwel volledige bezetting van de bungalows.
Er ontstaat een nieuwe formule: Nederland kan er voortaan dicht bij huis even tussenuit.
Het zwembad was wel een beetje kaal, maar destijds werd het bad gelanceerd als een half wereldwonder. Slim als Derksen was had hij het bad namelijk laten overspannen met zeil. Gasbranders zorgden voor een behaaglijk klimaat en enkele bomen voor de nodige sfeer. Het was de voorloper van het latere zwemparadijs.
Geluidswal
Derksen zelf verblijft met zijn vrouw en kinderen bijna elk weekend in De Lommerbergen. Hij controleert er zelfs de hoeveelheid kip in de kippensoep . Alles wat hem niet aanstaat, verbetert hij. Zo bouwt hij als allereerste een geluidswal tegen het lawaai en zicht van de parking.
In de volgende jaren worden naast De Lommerbergen nog vier parken geopend.
De vraag naar De Lommerbergen is zo groot, dat er snel een nieuw park wordt geopend: Het Vennenbos, in het Noord Brabantse Hapert.
In 1971 wordt bij het Limburgse America het derde park geopend met de naam Bos en Strand. Na het eerste seizoen blijkt het park minder bezoekers aan te trekken dan de andere twee parken. Bij nader klantenonderzoek blijkt dat de naam Bos en Strand bezoekers doet denken aan een winderig oord, terwijl Het Vennenbos en De Lommerbergen het beeld scheppen van gezelligheid. Niet lang daarna wordt besloten de naam te veranderen in het meer idyllisch klinkende Het Meerdal, waarbij voor het eerst alle bungalows gelegen zijn aan bosvennetjes en er worden glijbanen en andere speelse elementen in het zwembad geplaatst.
Weetje: Alle parken die de katholieke Derksen in de jaren 70 en 80 bouwt, hebben ook een eigen kapel.
In 1972 opent in Dalen (Drenthe) het vierde park, De Huttenheugte. Bijzonder aan dit park is dat alle bungalows om een groot meer gesitueerd werden.
Op Het Vennenbos werden de centrale faciliteiten kort na de oplevering in 1974 in de as gelegd.
Het voormalige jachtterrein De Berkenhorst in het Veluwse Kootwijk wordt geopend in 1975. Kenmerkend aan dit park is niet alleen de kleinschaligheid, maar ook de ligging direct naast een grote zandverstuiving. De parken hebben niet direct de huidige grootte. De parken zijn nog van beperkte omvang en in eerste instantie worden naast de bungalows ook kampeerplaatsen verhuurd. Enkele van de parken waren, voorafgaand aan de aankoop door Sporthuis Centrum, al kampeerlocaties. Naarmate aangrenzende stukken grond worden verworven groeiden de parken verder uit en werden er meer bungalows geplaatst. Deze tactiek werkte goed voor vrijwel alle parken, behalve De Berkenhorst, die daardoor altijd beperkt in omvang is gebleven. De voorzieningen en het luxe-niveau van de parken groeien in deze jaren verder door. De zwembaden op de parken krijgen tevens overkappingen: De Lommerbergen krijgt een canvas-koepel; de andere parken parallel geplaatste houten bogen. Eind jaren zeventig worden enkele zwembaden omgebouwd tot de eerste golfslagbaden. Van de latere ingeslagen koers van differentiatie per park is in deze periode nog geen sprake en is zelfs tegen de koers in: In deze jaren krijgen de parken allemaal een op elkaar lijkende uitstraling mee om op een steeds grotere schaal in te kunnen spelen op het verwachtingspatroon wat de bezoeker heeft van Sporthuis Centrum.
De Lommerbergen heeft meerdere keren (twee maal in 1976 en daarnaast ook in 2002 (toen niet meer onder de Center Parcs vlag)) te maken gehad met door brand verwoeste faciliteiten, waarbij tot twee keer toe de gehele Parc Plaza moest worden herbouwd.
1978 Verkoop winkels Sporthuis Centrum
Piet Derksen verkoopt alle 17 winkelfilialen van Sporthuis Centrum aan concurrent Perry Sport en concentreert zich voortaan volledig op de ontwikkeling van de parken. Deze blijven bestaan onder de naam Sporthuis Centrum.
Sporthuis Centrum zette zichzelf neer als 5 sterren bungalowparken. Een propositie die ze ook behielden gedurende naamswijziging en pas in 1988 werd gewijzigd.
De jaren 80: Van 5 sterrenvakantie-/bungalowparken tot 'Subtropisch Vakantieparadijs'
In 1980 wordt in de nog jonge Zuidelijke Flevopolder het park De Eemhof geopend. De opening van De Eemhof is om twee redenen een mijlpaal in de geschiedenis van het bedrijf. Ten eerste omdat dit het eerste park is, met een omvang van zo'n 600 cottages en een compleet parkcentrum (met voorzieningen zoals een supermarkt, restaurants, kleding- en cadeauwinkels), dat in één keer wordt gebouwd. Maar bovenal wordt op De Eemhof het Subtropisch Zwemparadijs geïntroduceerd. Met verschillende baden en een waterglijbaan blijkt het zwemparadijs een echte innovatie in de vakantiemarkt. Hoewel de inrichting in 1980 nog weinig subtropisch aandoet, zouden de zwembaden in de komende jaren steeds subtropischer worden.
Deze voorzieningen werden vervolgens ook op de overige parken geplaatst, behalve op De Berkenhorst. Dit park had te weinig ruimte en daardoor te weinig gasten om grootschalige voorzieningen te kunnen plaatsen.
Daardoor zijn er slechts op kleine schaal aan voorzieningen geplaatst en krijgt het park als enige een 'Subtropische Zwemtuin' waardoor een intiem bad ontstond, maar zonder golfslagbad.
Sporthuis Centrum gaat voor het eerst internationaal in 1981. Het eerste park buiten de Nederlandse grens is Erperheide, gelegen in Peer, in Belgisch Limburg. Het is het kleinste park dat vooral heel kindvriendelijk wordt aangelegd. Erperheide is geen onmiddellijk succes voor de Belgische vakantiegangers. Aanvankelijk komen er vooral Nederlanders en Duitsers. Geleidelijk aan stijgt het percentage Belgische bezoekers tot de helft.
Rond het voormalige Eurostrand bij Valkenswaard verrijst het uitgestrekte park De Kempervennen. Het deels al met bungalows bebouwde park wordt in 1983 heropend als De Kempervennen, waarbij in de jaren zeventig gebouwde vrijstaande bungalows (in eigendom zijnde van de PTT) worden opgenomen in het bungalowaanbod.
In 1986 wordt Het Heijderbos geopend, met een innovatie: de eerste wildwaterbaan, in het uiterste puntje van Noord Limburg. Met het oog op de buitenlandse expansie verandert het bedrijf (ondertussen een keten van negen parken) tevens van naam. Sporthuis Centrum heet voortaan Center Parcs. Derksen besluit na de enorme successen in Nederland en België ook in andere landen parken te bouwen.